Umiejętność korzystania z toalety jest jedną z najważniejszych, jakie mały człowiek musi posiąść we wczesnym dzieciństwie. Żeby podjąć naukę w tym zakresie, dziecko musi być gotowe biologicznie i emocjonalnie. To, jak szybko będzie gotowe, nie zależy od poziomu inteligencji, stopnia rozwoju czy motywacji. Po prostu różne dzieci są na to przygotowane w różnym czasie. Korzystanie z nocnika nie jest dla dzieci takie oczywiste.
Żeby rozpocząć korzystanie z nocnika, Twoje dziecko powinno opanować niektóre z takich umiejętności jak panowanie nad pęcherzem (kontrolowanie, kiedy oddać mocz) i nad jelitami, mycie rąk, rozebranie się czy równowaga.
Jak nauczyć dziecko, że nadszedł czas na korzystanie z toalety? W żłobku istnieje jeszcze możliwość, aby dziecko korzystało z pieluch, ale gdy tylko przyjdzie czas na przedszkole, musi zacząć korzystać z toalety samodzielnie. Dlatego warto rozpocząć naukę korzystania z niej odpowiednio wcześniej. Zróbmy to w trzech prostych krokach. I od razu przyzwyczaj się do myśli: może nie udać się od razu.
⠀
Krok pierwszy – przygotowania. Nie oczekuj że dziecko nauczy się wszystkiego w jednej chwili
⠀
Kup nocnik stawiany na podłodze – wiele dzieci nie czuje się na tyle pewnie w swojej koordynacji ruchowej, żeby skorzystać z nakładki na toaletę dla dorosłych. Kup nocnik, ale nie zmuszaj dziecka do korzystania z niego – niech najpierw oswoi się z jego obecnością.
Ustaw go tak, żeby zawsze był dla dziecka pod ręką. Początkowo nie musi stać w łazience – może znajdować się w pokoju, w którym maluch spędza większość czasu. Daj im szansę na zapoznanie się ze sobą, na przyswojenie przez dziecko, że nocnik jest tylko dla niego, że jest czymś, z czym warto się zaprzyjaźnić.
Bądź cierpliwy, dziecko zacznie korzystać z nocnika w swoim tempie, w swoim czasie. Zmuszając malucha do tego nie osiągniesz swojego celu. Wręcz przeciwnie, wydłużysz czas, po którym by się to stało. Dlatego szansę upływowi czasu.
⠀
Krok drugi – nauka właściwa korzystania z nocnika. Cierpliwość to cnota, której będziesz potrzebować
⠀
Zachęć dziecko do siadania na nocnik, także w ubraniu. W tej chwili chodzi tylko o to, żeby oswoiło się z nowym sprzętem. Niech usiądzie na niego przynajmniej dwa razy dziennie, ale pozwól mu wstać, jeśli tylko zechce.
Kiedy będzie już swobodnie siadać na nocniku w ubraniu, zacznij go uczyć, że musi rozebrać się przed skorzystaniem z niego. Powoli, cierpliwie, bez pośpiechu. Niech zrozumie ideę rozebrania się przed skorzystaniem z toalety.
Po kilku dniach, kiedy dziecko już swobodnie będzie siadało na nocniku, wyrzuć przy nim zużytą pieluchę właśnie do nocnika. Powiedz maluchowi, że to w nim jest miejsce na siku i kupę. Gdy dzieci mają około dwóch lat, zaczynają rozumieć, że niektóre rzeczy mają swoje konkretne miejsca.
Od tej chwili zwracaj szczególną uwagę na oznaki, że dziecko musi się załatwić. Niektóre dzieci wprost o tym powiedzą, ale większość będzie się kręcić, wiercić czy chrząkać. Dopiero zapytane odpowiedzą, że owszem, potrzebują skorzystać z toalety.
Pokaż dziecku jak Ty siadasz na toalecie – niech w tym czasie samo usiądzie na nocnik. Pochwal dziecko za każdym razem, gdy chociażby spróbuje skorzystać z nocnika, nawet jeśli próba nie zakończy się sukcesem.
Od samego początku ćwiczcie mycie rąk po zakończeniu korzystania z nocnika. Niech maluch wyrabia sobie zdrowy nawyk od pierwszej chwil – nawet jeśli próba skorzystania z toalety nie zakończyła się sukcesem.
W tym czasie powinieneś zakładać dziecku coś, co maluch będzie umiał łatwo zdjąć: luźne spodenki, spodnie z dresu. Coś bez guzików i zamków. Możesz też pozwolić dziecku biegać po domu bez ubrania. Umówcie się, że co godzinę przypomnisz mu o skorzystaniu z toalety, żeby wyrabiał sobie nawyk używania nocnika.
⠀
Krok trzeci – pozytywne wzmocnienie nawyków i korzystanie z nocnika
⠀
Pozytywne wzmocnienie to prosta droga do sukcesu. Nie od dziś wiadomo, że nagrody za dobre zachowanie lepiej wpływają na dziecko niż kary za złe, nieprawidłowe zachowanie. Dlatego na tym etapie musisz chwalić dziecko za każdym razem, gdy skorzysta ono z nocnika. Nawet wtedy gdy sam zapytasz, czy musi skorzystać z toalety, i odpowie ono twierdząco – natychmiast je pochwal.
Staraj się nie złościć na dziecko – to naprawdę nic nie da, a tylko wydłuży czas nauki. Bądź cierpliwy, nie poganiaj i nie naciskaj. Nigdy nie nakazuj też dziecku, aby nie wstawało z nocnika póki nie załatwi swojej potrzeby. To je tylko zniechęci do siadania na nocnik. Maluch ma prawo wstać z toalety wtedy, kiedy zechce.
Kiedy Twoje dziecko przez kilka dni z rzędu osiągnie sukces, możesz zacząć wprowadzać bieliznę. Wiele dzieci nie może doczekać się prawdziwej, „dorosłej” bielizny, chociaż są też takie pociechy, które bezpieczniej będą czuły się na początku w pieluchomajtkach.
Tym, czego potrzebujesz, jest konsekwencja. Nie odpuszczaj nauki, bo jesteś zmęczony tym, że dziecko już trzy razy siadało na nocnik i nadal nic nie zrobiło. Konsekwencja i cierpliwość to podstawa. Ustalcie także wśród najbliższych, na jakim etapie jesteście. Kiedy do dziecka przyjdzie babcia, żeby spędzić z nim popołudnie, powinna stosować dokładnie te same metody, które stosujesz Ty. To bardzo ważne w trakcie nauki. Powiedz w żłobku, że jesteście na etapie odpieluchowywania, opiekunki zwrócą wówczas uwagę, czy dziecko korzysta z toalety samodzielnie.
⠀
⠀
Podsumowanie – korzystanie z nocnika przez dziecko
⠀
Nauka korzystania z toalety nie jest trudna, ale wymaga ogromnej cierpliwości i konsekwencji. Musicie jako opiekunowie zawsze mówić w tej kwestii jednym głosem. Każdy z opiekunów powinien być świadomy, na jakim dziecko jest etapie. Dbajcie o poprawną komunikację, żeby pomóc pociesze przejść przez etap nauki w dobrej atmosferze.